ارتفاع پشته ورمي كمپوست
روش هاي توليد ورمي كمپوست
روش هاي متنوعي براي توليد كود آلي ورمي كمپوست وجود دارد كه تعدادي از روش هاي عملي و علمي كه منجر به توليد موفق و محصول با كيفيت مي شود و در بسياري از منابع و كتب علمي در اين زمينه اشاره شده است عبارتند از :
۱ روش سبدي
۲ روش پشته اي در فضاي روباز و يا محيط سرپوشيده
۳ توليد به روش تانك
۴ توليد به روش مش يك طبقه و چند طبقه
۵توليد ورمي كمپوست به روش راكتوري (كه شامل دستگاه هاي متنوعي مي باشد )
۶توليد كود آلي ورمي كمپوست به روش خانگي سطلي
همانطور كه مي دانيم هر كار توليدي اصول مربوط به خودش را دارد . در اين بخش سعي شده تا با استناد به منابع علمي روش صحيح توليد به روش پشته اي به طور اختصار توضيح داده شود .
توليد ورمي كمپوست به روش پشته اي روباز ( روش windrow )
اين روش كه روشي سنتي بوده براي سطوح بزگ و توليد انبوه كاربرد دارد و براي كساني است كه داراي گاوداري و زمين شخصي در مجاورت گاوداري بوده و هدف اصلي توليد كود در مقياس بزرگ مي باشد.
در اين روش توده آماده شده و در سطح زمين به صورت پشته اي ( توده هاي طويل ) با طول متفاوت ۲۰ تا ۸۰ متر و ارتفاع ۵۰ سانتي متر قرار داده ميشود. دراين سيستم كيفيت كود چندان رضايت بخش نيست . ( ادواردز ۱۹۹۵ )
قرار گرفتن بستر توليد در معرض تغييرات عوامل محيطي و از طرفي طولاني بودن فرآيند توليد ( ۴ تا ۵ ماه ) ازمعايب اين روش به شمار ميرود . براي سهولت در جدا نمودن كرم از بستر ، مواد تازه را ميتوان همجوار با بستر آماده شده اضافه نمود و كرم ها را در اين حالت به سمت مواد غذايي تازه حركت ميكنند و عمل جدا سازي به صورت طبيعي انجام ميگيرد. اين روش بيشتر در مناطق گرمسيري در استان هاي فارس ، بوشهر ،يزد مورد بهره برداري قرار ميگيرد.
هوادهي كود ورمي كمپوست
عمل هوادهي در روش روباز پشته اي نياز است انجام گردد. زيرا در ميان توده كه كرم ها مشغول فعاليت توليد هستند ، در اثر فعاليت آنها مواد گازي از جمله گاز متان توليد ميشود كه باعث از بين رفتن كرم ها ميشود. بنابر اين لازم است به طور متناوب توده به هم زده شود تا گاز متان از داخل توده خارج شده و كرم ها فعاليت خود را ادامه دهند. بسته به روش توليد ابزارهاي دستي و مكانيزه مختلفي براي اين كار وجود دارد. در حال حاضر اين كار در ايران با روش دستي و با ابزاري شبيه شن كش انجام ميگردد.
هوادهي اصولي بستر ورمي كمپوست – عكس از محمد نادمي مزرعه ورمي كمپوست چهارباغ
نكته بسيار مهم توليد ورمي كمپوست
بنابراين همانطور كه ملاحظه ميشود با افزايش ارتفاع پشته بنابر منابع علمي معتبر عملا كمپوست سازي انجام نميشود و اگر ارتفاع پشته بيش از ۵۰ سانتي متر باشد چه بسا شاهد توليد بيشتر در فضاي كمتر خواهيم بود ليكن لايه هاي زيرين پشته توسط كرم ايزينيا خورده نخواهد شد و همان كود گاوي باقي خواهد ماند و اين نكته بسيار مهمي است .
توليد ورمي كمپوست به روش پشته اي در محوطه سر پوشيده
كليه عمليات دراين روش مشابه روش روباز است فقط سطح توده توسط مصالح مختلف از جمله پلاستيك ، پوشال ، ايرانيت ، موادي از جنس حصير و سرشاخه درخت با پايه هاي چوبي و يا پارچه ضخيم و به طور كلي سايبان هاي مختلف پوشيده ميشود. اين روش در مناطق سردسيري كشور از جمله استان هاي غربي و استان خراسان رضوي و خراسان شمالي و جنوبي كاربرد گسترده دارد. در اين روش كيفيت كود توليد شده بهتر بوده و زمان توليد كوتاه تر ميباشد.
ارتفاع سايبان را ميتوان ۲ تا ۳ متر در نظر گرفت . از قرار دادن پلاستيك براي پوشانيدن سطح بستر خودداري شود ، زيرا لايه پلاستيك باعث افزايش درجه حرارت و جمع شدن گازهاي مختلف در بستر مي شود.توليد ورمي كمپوست به روش پشته اي گرچه هزينه كمتري دارد ولي نسبت به دستگاه هاي مدرن از كيفيت كمتري برخوردار است .
گرچه گروه ورمي كمپوستينگ پيشگام در توليد دستگاه هاي مدرن از جمله دستگاه راكتوري حرفه اي و مكعبي ساده مي باشد .
اما چنانچه بدليل هزينه بالا براي خريد دستگاه تمايل به استفاده از روش هاي سنتي داريد حتما اصول توليد را در نظر بگيريد تا حداقل محصولي نسبتا با كيفيت را توليد شود .
توليد ورمي كمپوست به روش پشته اي بسته