در سال هاي اخير توليد فزاينده زباله در نتيجه رشد جمعيت شهري و توسعه صنايع، به عنوان يك چالش جدي مطرح است. ورمي كمپوست به عنوان محصول فرآوري زباله هاي شهري با خصوصيات فيزيكوشيميايي مناسب، مي تواند نقش موثري در رشد و نمو و نيز كاهش اثرات منفي ناشي از تنش هاي مختلف محيطي بر گياهان داشته باشد. براي اين منظور مطالعه اي با هدف بررسي بر هم كنش نسبت هاي مختلف ورمي كمپوست و تنش شوري بر صفات ريخت زايي گياهچه هاي لوبيا قرمز رقم درخشان (Phaseolus vulgaris L. cv. Light Red Kidney) انجام شد.
اين آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كاملا تصادفي، شامل پنج نسبت حجمي ورمي كمپوست و ماسه (100:0؛ 90:10؛ 75:25؛50:50 و 25:75) و چهار سطح شوري (30، 60، 90 و120 ميلي مول بر ليتر كلريد سديم) به ترتيب معادل 2.75، 5.5، 8.25 و 11 دسي زيمنس بر متر، به همراه شاهد (صفر)، در سه تكرار مورد بررسي قرار گرفت. بذرها در گلدان هاي پلاستيكي كاشته و نمونه برداري از گياهچه ها 28 روز پس از كاشت انجام شد. نتايج نشان داد كه در محيط بدون تنش، ورمي كمپوست تاثير معني داري (p£0.05) بر طول ساقه، تعداد ميانگره ها، سطح و وزن خشك برگ، وزن خشك، سطح، قطر و مجموع طول ريشه ها داشت، اما تاثير آن بر وزن خشك ساقه معني دار نبود. بر هم كنش ورمي كمپوست و شوري، تاثير معني داري بر طول ساقه، تعداد ميانگره ها، سطح و وزن خشك برگ، سطح و وزن خشك ريشه ها داشت، اما تاثير آن بر وزن خشك ساقه، قطر و مجموع طول ريشه ها معني دارنبود. بنابراين در سطوح پائين شوري تمام نسبت هاي ورمي كمپوست و در سطوح شوري بالا، نسبت هاي بالاي ورمي كمپوست مي تواند تا حدودي اثرات نامطلوب شوري را بر گياهچه هاي لوبيا محدود نمايد.
منبع:گروه زيست شناسي، دانشكده علوم پايه، دانشگاه فردوسي مشهد